Rouwbegeleiding
Rouw en verliesbegeleiding
(individuele of groepsbegeleiding zoals teams, op scholen e.a.)
Elk begeleidingstraject is uniek want ieder mens is anders. Verlies hoort bij het leven en rouwen dus ook. Liefde en rouw horen bij elkaar, ze ‘gaan niet over’; na verloop van tijd kan de pijn wel beter te dragen zijn doordat je hebt kunnen rouwen om wie of wat je bent kwijtgeraakt.
We gebruiken manieren die bij jou passen; gesprekken, schrijven (brieven, dagboek), creatieve methoden, lichaamsgerichte oefeningen enzovoort. Dat geldt ook voor het aantal sessies, bij de ene persoon kan het anders liggen dan bij de ander, rouwen doet ieder op zijn eigen manier en in zijn eigen tempo. In de begeleiding is er ruimte voor alles wat is, het mag er zijn.
Hulp vragen is niet ‘zwak’, het vraagt juist moed om die stap te zetten en te erkennen dat er iets hapert in het rouwproces. Je merkt bijvoorbeeld dat je de pijn niet wil voelen en naar manieren zoekt om jezelf te ‘ verdoven’ (drank, drugs, eten, medicijnen) of te doen alsof alles wel goed gaat en een masker naar de buitenwereld op te zetten. Misschien vlucht je in bezig zijn met werken of in sociale contacten om niet alleen te zijn.
Het kan ook zijn, dat je advies wil hebben van een deskundige of antwoorden op vragen rond rouwen.
Als je niet (goed) rouwt, kunnen er allerlei dingen in je leven niet lopen zoals je zou willen, zoals:
- Je functioneert in je relatie bijvoorbeeld slechter of je durft geen relatie meer aan te gaan
- Je durft geen keuzes te maken uit angst voor de toekomst
- Je voelt je eenzaam of minderwaardig en niet in staat tot contact met anderen
- Je hebt last van lichamelijke klachten zonder dat er een medische oorzaak wordt gevonden
- Op jouw werk gaat het niet goed, je kunt je niet concentreren, voelt je niet begrepen, krijgt conflicten
Verlies dat je op jongere leeftijd hebt meegemaakt kan na jaren naar buiten komen en kan je erg belemmeren.
Schaduwverdriet noemen we alle vormen van verdriet die niet erkend worden, ze mogen er - van de omgeving en/of van de rouwende zelf - niet zijn.
Hierdoor blijven ze in de schaduw en belemmeren ze het rouwen. Er bestaat een taboe om erover te praten of emoties te laten zien. Het risico om vast te lopen is hierdoor groter dan wanneer er openlijk gerouwd kan worden.
Je kunt denken aan verlies van een ‘ geheime’ relatie, aan ongewenste kinderloosheid, aan een miskraam, abortus, zelfdoding van een naaste, aan een dementerende partner of ouder, aan een psychische aandoening, die je (nog) niet onder ogen kunt zien.
Stapeltjesverdriet is een opeenstapeling van verlieservaringen in het leven; als symbool wordt vaak een stapel stenen gebruikt. De onderste steen staat voor het eerste verlies en draagt alle andere. Het kan gebeuren dat door een recent verlies een verlies van jaren geleden (soms uit de kindertijd) naar boven komt en blijkt dat dat er nog steeds zit. Door “ de onderste steen boven te halen” kan elk later verlies een plek krijgen en wordt rouwen mogelijk.
Zelfdoding of suïcide door iemand uit je familie of omgeving kan naast de schok van het verlies ook voor een schuldgevoel zorgen. Het is moeilijk om het daarover te hebben. Als je met je verdriet, twijfels en vragen nergens heen kunt, maakt dat het ingewikkeld om verder te kunnen met jouw leven.
Vormen van begeleiding
·Individueel: bij veel vormen van verlies (gezondheid, zelfbeeld, overlijden e.a).
·Voor organisaties: ondersteuning en begeleiding van werknemer(s)/team(s) na een verlies of een ingrijpende gebeurtenis zoals een reorganisatie, burn-out.
·Voor scholen: opvang en ondersteuning van leerlingen/studenten en medewerkers na (traumatisch) overlijden van een leerling of medewerker.
Lezingen, workshops
Voor instellingen en scholen verzorg ik lezingen of workshops over rouw en verlies, schaduwverdriet, zelfdoding en andere gerelateerde thema’s. Deze kunnen op begeleiders en leerkrachten gericht zijn maar ook op leerlingen/studenten. Ik geef informatie en praktische handvatten om met verlies te kunnen omgaan en ga in op recente inzichten op dit gebied.